Kastamonu İsmini Nereden Alır? Bir Hikâyenin Kalbindeki Şehir “Her şehrin bir hikâyesi vardır,” derdi dedem. “Ama bazı şehirlerin adı bile hikâyedir.” Bu söz, yıllar sonra Kastamonu sokaklarında yankılandığında, taş duvarların arasından bir ses bana fısıldıyordu sanki: “Beni anlamak için sadece bakma, dinle.” İşte o gün başladım bu şehrin adının peşine düşmeye — bir tarihçinin titizliğiyle değil, bir hikâye anlatıcısının kalbiyle. Bir Kalenin Eteğinde Başlayan Hikâye Yüzyıllar önce, bugün Kastamonu diye bildiğimiz bu topraklarda bir kale yükseliyordu: “Kastra Komnenon.” Bizans döneminde yapılan bu kale, bölgenin stratejik önemini korumak için inşa edilmişti. Ama kader, kalelerin taşlarını bile aşan bir güçtü o zamanlar.…
8 YorumEtiket: bir
Bitkilerde Herekleme Nedir? Ekonomik Verimlilik Üzerine Bir Analiz Ekonominin temelinde bir gerçek yatar: kaynaklar sınırlıdır, seçimler ise sonsuz. Bir ekonomist olarak bu gerçeği yalnız piyasalarda değil, doğada da görürüm. Tarımsal üretim, tıpkı finansal piyasa gibi, doğru kararların zamanında alınmasıyla verimliliğini korur. İşte bu noktada karşımıza çıkan kavramlardan biri “bitkilerde herekleme”dir. İlk bakışta tamamen tarımsal bir teknik gibi görünse de, herekleme aslında kaynak yönetimi, yatırım planlaması ve sürdürülebilirlik gibi ekonomi biliminin temel ilkelerini içinde barındırır. Peki, “bitkilerde herekleme nedir” ve bu uygulama ekonomik bir perspektiften nasıl yorumlanabilir? Herekleme Nedir? Tarımsal Bir Uygulamadan Ekonomik Bir Metafora Herekleme, bitkilerin dik büyüyebilmesi için bir…
8 YorumÇocuklar Alabalık Yiyebilir mi? Ekonomik Bir Bakış Açısıyla Tüketim ve Kaynak Dengesi Bir Ekonomistin Masasında: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Bedeli Bir ekonomist için her lokma, yalnızca bir besin değil, aynı zamanda bir kaynak tahsisi kararıdır. Çünkü dünya, sınırsız ihtiyaçlara karşı sınırlı kaynaklarla yüz yüzedir. Çocuklara alabalık yedirip yedirmemek meselesi bile bu çerçevede anlam kazanır. Alabalık, bir protein kaynağı olmanın ötesinde, tarımsal üretim, su kullanımı, çevre etkileri ve piyasa fiyatlarıyla iç içe geçmiş bir ekonomik sistemin ürünüdür. Bir ebeveynin “çocuğuma alabalık yedireyim mi?” sorusu, aslında görünmez bir ekonomik karar sürecidir: hem bireysel hem toplumsal refahın bir yansıması. Arz-Talep Dengesi: Balık Tabağındaki…
8 YorumToplumsal Yapılar ve Günlük Malzemelerin Sessiz Dili Bir araştırmacı olarak çoğu zaman laboratuvarım bir şehir sokağı, bir apartman koridoru ya da bir evin banyosu olur. İnsan davranışlarını anlamanın en somut yolu, onların nesnelerle kurduğu ilişkilere bakmaktır. Çünkü her karo, her seramik, bir toplumun değerlerini, iş bölümünü ve estetik anlayışını yansıtır. “Yer seramiği duvara yapılır mı?” sorusu da, yüzeyde teknik bir inşaat sorusu gibi görünse de, aslında toplumsal yapımızın, rollerin ve normların nasıl örüldüğüne dair güçlü bir metafordur. Yer Seramiği Duvara Yapılır mı? – Sadece Bir Uygulama Sorusu Değil Bir usta, yer seramiğini duvara yapmayı teknik nedenlerle sorgular: ağırlık, yapışma gücü,…
8 YorumKanat Oyuncusu Ne Demek? Geleceğin Futbolunda Saha Kenarından Dünyayı Okumak “Kanat oyuncusu” dendiğinde aklımıza hâlâ çizgide koşturan, orta açan, rakip bekle boğuşan klasik futbolcular mı geliyor? Peki ya sana bunun artık eskide kaldığını söylesem? Gelecekte kanat oyuncusu sadece bir mevki değil, oyunun aklını yönlendiren stratejik bir beyin, toplumsal dönüşümün sembolü olabilir. Hadi gel, bu konuyu birlikte deşelim. Kanat oyuncusu artık sadece çizgide koşan biri değil; gelecekte oyunun yönünü, takımın kaderini ve hatta futbolun felsefesini değiştiren vizyoner bir rol olabilir. Kanat Oyuncusu: Sadece Bir Mevki Değil, Bir Zeka Alanı Futbolun ilk yıllarında kanat oyuncusu denince akla gelen şey çok basitti: Topu…
6 YorumKendine Dert Edinmek Ne Demek? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Dert Edinmenin Ekonomik Yansımaları Bir ekonomistin gözünden bakıldığında “kendine dert edinmek”, yalnızca duygusal bir ifade değil; kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçları üzerine kurulmuş rasyonel bir sürecin parçasıdır. Ekonomide her birey, zamanını, emeğini ve sermayesini belirli amaçlara yönlendirirken aslında bir “dert” edinir. Çünkü her tercih, bir fırsat maliyetini beraberinde getirir. Dolayısıyla, bir insanın kendine dert edindiği mesele, aslında hangi alanda kaynaklarını harcamayı seçtiğini, hangi alanlardan vazgeçtiğini gösterir. Ekonomik düzlemde “dert edinmek”, bireyin hangi konuyu önceliklendirdiğini, hangi soruna çözüm aradığını ve hangi değeri büyütmeye çalıştığını temsil eder. Tıpkı bir yatırımcının…
8 YorumHaroşa ters örgü mü? Basit bir sorudan derin bir örgü yolculuğu İtiraf edeyim: Haroşa sesini duyar duymaz yüzümde istemsiz bir gülümseme beliriyor. O kabarcıklı, yumuşacık doku; akşam çayının buharı, dizlerinize kıvrılan bir battaniye, sohbetin en tatlı yerinde bir ilmek daha… “Haroşa ters örgü mü?” sorusu ise bana hep şunu hatırlatıyor: Örgü dünyasında cevaplar nadiren tek kelimedir; teknik, ritim ve his bir araya gelince hikâye büyür. Kısa cevap: Haroşa bir dokudur; tersle de düzle de yapılabilir Düz şişlerle ileri geri örerken haroşayı iki şekilde elde edersiniz: Her sırayı düz örerek, Her sırayı ters örerek. Sonuç aynıdır: Haroşa. Fark hissettiğinizde parmak konforu…
8 YorumKelimelerin Işığında Gerçek: “Bilim Objektiftir” Sözünü Edebiyatın Aynasında Okumak Bir edebiyatçının gözünde kelimeler, yalnızca anlam taşıyıcıları değil; bir dünyanın kurucularıdır. Her kelime bir duygu, bir tarih ve bir bakış açısı saklar. Peki ya “bilim” dediğimizde? Bir bilim insanı gerçekliğe ulaşmak için duygularını askıya alır, ölçer, tartar, gözlemler. “Bilim objektiftir” sözü de bu arayışın özüdür: gerçeği kişisel inançlardan, önyargılardan ve duygulardan arındırmak. Fakat bir edebiyatçı için bu söz, yalnızca bir bilimsel ilke değil, aynı zamanda bir anlatı biçimidir. Çünkü “objektiflik” bile bir hikâyenin içinde şekillenir; her gerçek, bir dilde ve bir bakışta yeniden doğar. Bilim Objektiftir Ne Demek? Bilim objektiftir ifadesi,…
8 YorumGliserin Yüz İçin Nasıl Kullanılır? Antropolojik Bir Bakış Dünyanın farklı coğrafyalarında insanların yüz bakımı üzerine geliştirdiği ritüelleri incelemek, aslında insanlık tarihine açılan bir pencere gibidir. Bir antropolog için gliserin sadece bir nemlendirici değil; kimliklerin, sembollerin ve topluluk pratiklerinin bir parçasıdır. Kültürler, doğayla ve bedenle kurdukları ilişkide, yüz bakımına dair farklı yollar geliştirmiştir. Gliserin de modernleşmenin ve globalleşmenin getirdiği bir ürün olarak bu çeşitliliğin içine katılmış, farklı kültürel bağlamlarda farklı anlamlar kazanmıştır. — Tarihsel Ritüeller ve Nem Arayışı İnsanoğlu, yüzünü nemlendirme ve koruma ihtiyacını her dönemde hissetmiştir. Eski Mısır’da bal, süt ve yağlar; Orta Asya’da kımız ve hayvansal yağlar; Anadolu’da zeytinyağı…
6 YorumGercüş Ne Anlama Gelir? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Kaynaklar sınırlıdır. Bu, ekonominin temel ilkelerinden biridir ve her birey, şirket ve toplum bu gerçeği göz önünde bulundurarak kararlar almak zorundadır. Ancak bu seçimler, bazen karmaşık, öngörülemez ve bazen de şaşırtıcı olabilir. Peki, “gercüş” ne anlama gelir? Bu kelime, çoğu zaman belirli bir yerel anlam taşıyan, sıradan bir terim gibi gözükebilir. Ancak, bir ekonomist bakış açısıyla, kelimenin arkasında daha derin bir anlam, kaynakların nasıl kullanıldığından, kararların sonuçlarına kadar uzanan büyük bir etkileşim yatar. Gercüş’ün anlamı sadece dilsel bir ifade olmaktan öteye geçebilir; toplumsal, bireysel ve piyasa dinamikleri açısından incelenmeye değer bir kavram…
8 Yorum